جدول وزن تیرآهن چیست؟ بررسی کامل!

تیرآهن یکی از مهم ترین مقاطع فولادی در صنعت ساختمان سازی است که در ساخت انواع سازه ها مانند اسکلت های فلزی، پل ها، سوله ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرد. تیرآهن ها بر اساس وزن و اندازه های مختلفی تولید می شوند و هر کدام از آن ها کاربرد خاص خود را دارد. یکی از مهم ترین فاکتورهایی که در انتخاب تیرآهن باید به آن توجه شود، جدول وزن تیرآهن است. وزن تیرآهن به عوامل مختلفی مانند سایز، طول، ضخامت بال و جان و نوع تیرآهن بستگی دارد. 

در این مقاله، ابتدا به معرفی انواع تیرآهن و کاربردهای آن ها می پردازیم و در نهایت نحوه محاسبه وزن تیرآهن با استفاده از جدول وزن تیرآهن را آموزش می دهیم.

جدول وزن تیرآهن

در این مطلب با چه مواردی آشنا می شویم ؟ 

در این مطلب با چه مواردی آشنا می شویم ؟ 

قیمت تیرآهن هاش

برای کسب اطلاعات بیشتر از قیمت تیر آهن هاش با ما تماس بگیرید​

جدول وزن تیرآهن چیست؟

جدول وزن تیرآهن ابزاری است که می توان از آن برای محاسبه وزن تیرآهن های مختلف استفاده کرد. این جدول وزن تیرآهن های استاندارد را بر اساس سایز و طول آن ها ارائه می دهد.

جدول وزن تیرآهن، یک جدول مرجع است که وزن هر شاخه تیرآهن با طول مشخص را نشان می دهد. این جدول بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی تهیه می شود و برای محاسبه وزن تیرآهن در پروژه های عمرانی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

تیرآهن ها به طور کلی به دو دسته IPB و IPE تقسیم می شوند:

  • تیرآهن IPB: تیرآهن IPB یا همان تیر آهن هاش دارای بال های موازی و جان پهن است. این نوع تیرآهن در ساخت سازه های سنگین مانند اسکلت های فلزی ساختمان های مرتفع و سوله ها مورد استفاده قرار می گیرد. قیمت تیر آهن هاش حتما باید قبل از خرید به نرخ روز استعلام شود.
  • تیرآهن IPE: تیرآهن IPE دارای بال های شیب دار و جان باریک است. این نوع تیرآهن در ساخت سازه های سبک تر مانند تیرهای فرعی سقف و ستون های سبک مورد استفاده قرار می گیرد.

همه چیز در مورد جدول وزن تیرآهن

کاربردهای تیرآهن

تیرآهن یکی از مهم‌ترین مصالح ساختمانی در ساخت سازه‌هایی با اسکلت فلزی است. این محصول فولادی از مقطعی شبیه به I تشکیل شده است که در برابر نیروهای خمشی و برشی مقاومت بالایی دارد. تیرآهن در انواع مختلف و با سایزهای متفاوت تولید می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

تیرآهن در ساختمان‌سازی کاربردهای فراوانی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ساخت اسکلت ساختمان: تیرآهن یکی از اصلی‌ترین عناصر اسکلت فلزی ساختمان است که وظیفه تحمل بارهای مرده و زنده ساختمان را بر عهده دارد.
  • ساخت ستون: تیرآهن در ساخت ستون‌های ساختمان نیز کاربرد دارد. ستون‌ها وظیفه تحمل وزن ساختمان و انتقال آن به زمین را بر عهده دارند.
  • ساخت تیر: تیرآهن در ساخت تیرهای ساختمان نیز کاربرد دارد. تیرها وظیفه انتقال بارهای وارده از سقف به ستون‌ها را بر عهده دارند.
  • ساخت خرپا: خرپاها سازه‌های سه بعدی هستند که از تیرآهن ساخته می‌شوند. خرپاها در ساخت سقف‌های شیب‌دار، پل‌ها و سازه‌های صنعتی کاربرد دارند.
  • ساخت نعل و بادبند: نعل و بادبندها از تیرآهن ساخته می‌شوند و وظیفه مهار کردن ساختمان در برابر نیروهای جانبی مانند باد و زلزله را بر عهده دارند.

کاربردهای تیرآهن

اطلاعات جدول وزن تیرآهن

جدول وزن تیرآهن معمولاً شامل اطلاعات زیر است:

سایز تیرآهن: این سایز با حرف I و یک عدد نشان داده می شود. برای مثال، IPE20 نشان دهنده تیرآهن با ارتفاع 20 سانتی متر است.

ارتفاع جان: فاصله بین دو بال تیرآهن است.

عرض بال: عرض هر بال تیرآهن است.

ضخامت جان: ضخامت قسمت بالایی تیرآهن است.

ضخامت بال: ضخامت قسمت کناری تیرآهن است.

وزن هر شاخه تیرآهن با طول 1 متر: این وزن بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی محاسبه می شود.

وزن هر شاخه تیرآهن با طول 12 متر: این وزن با ضرب وزن هر شاخه تیرآهن با طول 1 متر در 12 محاسبه می شود.

جدول وزن تیرآهن برای انواع مختلف تیرآهن IPB و IPE در زیر ارائه شده است:

سایز تیرآهن

وزن بر متر (کیلوگرم)

IPB10

10.4

IPB12

12.48

IPB14

15.48

IPB16

18.96

IPB18

22.56

IPB20

26.88

IPB22

31.44

IPB24

36.84

IPB27

43.32

IPB30

50.64

IPE8

7.2

IPE10

10.4

IPE12

12.48

IPE14

15.48

IPE16

18.96

IPE18

22.56

IPE20

26.88

IPE22

31.44

IPE24

36.84

IPE27

43.32

IPE30

50.64

روش های محاسبه جدول وزن تیرآهن

برای محاسبه وزن تیرآهن، می توان از دو روش زیر استفاده کرد:

استفاده از جدول وزن تیرآهن: این روش ساده ترین و سریع ترین روش است.

استفاده از فرمول محاسبه وزن تیرآهن: این فرمول به صورت زیر است:

وزن تیرآهن = (طول تیرآهن * چگالی فولاد * مساحت مقطع تیرآهن) / 1000

در این فرمول، طول تیرآهن بر حسب متر، چگالی فولاد بر حسب کیلوگرم بر متر مکعب و مساحت مقطع تیرآهن بر حسب متر مربع است.

چگالی فولاد: چگالی فولاد معمولاً برابر با 7850 کیلوگرم بر متر مکعب در نظر گرفته می شود.

مساحت مقطع تیرآهن: مساحت مقطع تیرآهن با استفاده از فرمول زیر محاسبه می شود:

مساحت مقطع تیرآهن = (ارتفاع جان * عرض بال) + (ارتفاع جان * ضخامت بال) + (عرض بال * ضخامت بال)

روش های محاسبه جدول وزن تیرآهن

کاربرد جدول وزن تیرآهن

“جدول وزن تیرآهن” یک جدول مرجع است که وزن هر شاخه تیرآهن را بر اساس سایز و استاندارد تولید آن مشخص می‌کند. این جدول کاربردهای مختلفی در صنعت ساختمان دارد، از جمله:

  • محاسبه وزن سازه: وزن تیرآهن یکی از عوامل مهم در محاسبه وزن سازه است. با استفاده از جدول وزن تیرآهن می‌توان وزن کلی سازه را محاسبه کرد و از این طریق به انتخاب تیرآهن‌های مناسب برای پروژه کمک کرد.
  • برآورد هزینه ساخت: وزن تیرآهن یکی از عوامل موثر در هزینه ساخت سازه است. با استفاده از جدول وزن تیرآهن می‌توان هزینه ساخت سازه را برآورد کرد. همانطوری که از این جدول برای محاسبه هزینه تیرآهن بکار گرفته می‌شود برای محصولی مثل قوطی هم از همین روش استفاده می‌شود. به طور کلی، قیمت قوطی و تیرآهن در بازار آزاد تعیین می شود و تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد.
  • طراحی سازه: وزن تیرآهن یکی از پارامترهای مهم در طراحی سازه است. با استفاده از جدول وزن تیرآهن می‌توان سازه را به گونه‌ای طراحی کرد که بتواند وزن وارد بر آن را تحمل کند.

جدول وزن تیرآهن معمولاً بر اساس استانداردهای بین‌المللی تهیه می‌شود. در ایران، جدول وزن تیرآهن بر اساس استانداردهای DIN آلمان و ISIRI ایران تهیه می‌شود.

در ادامه کاربردهای خاص جدول وزن تیرآهن در صنعت ساختمان را بررسی می‌کنیم:

  • در طراحی سازه‌های بتنی: در طراحی سازه‌های بتنی، وزن تیرآهن یکی از عوامل موثر در طراحی تیرها و ستون‌ها است. با استفاده از جدول وزن تیرآهن می‌توان تیرها و ستون‌هایی با مقاومت کافی برای تحمل وزن وارد بر آن‌ها طراحی کرد.
  • در طراحی سازه‌های فلزی: در طراحی سازه‌های فلزی، وزن تیرآهن یکی از عوامل موثر در طراحی خرپاها و قاب‌ها است. با استفاده از جدول وزن تیرآهن می‌توان خرپاها و قاب‌هایی با مقاومت کافی برای تحمل وزن وارد بر آن‌ها طراحی کرد.
  • در طراحی سقف‌های تیرچه بلوک: در طراحی سقف‌های تیرچه بلوک، وزن تیرآهن یکی از عوامل موثر در طراحی تیرچه‌ها است. با استفاده از جدول وزن تیرآهن می‌توان تیرچه‌هایی با مقاومت کافی برای تحمل وزن وارد بر آن‌ها طراحی کرد.

جدول وزن تیرآهن یک ابزار ارزشمند برای مهندسان عمران و سازه است که می‌تواند در طراحی و ساخت سازه‌های مختلف کمک کند.

محاسبه وزن تیرآهن با استفاده از جدول وزن تیرآهن

همانطور که برای بسیاری از محصولات ساختمانی روشی برای تعیین وزن آن وجود دارد، برای محاسبه وزن تیرآهن با استفاده از جدول وزن تیرآهن، کافی است سایز تیرآهن و طول آن را بدانید. سپس وزن تیرآهن بر متر را از جدول برداشته و در طول تیرآهن ضرب کنید تا وزن کل تیرآهن به دست آید. 

همچنین باید این نکته را هم مدنظر داشته باشید که وزن تیرآهن همانند وزن ناودانی که یکی از مقاطع فولادی مهم در صنعت ساخت و ساز است بسیار اهمیت دارد و در قیمت ناودانی و تیرآهن تاثیر گذار است.

مثال: فرض کنید می خواهیم وزن یک تیرآهن IPE16 به طول 6 متر را محاسبه کنیم. وزن تیرآهن IPE16 بر متر 18.96 کیلوگرم است. بنابراین وزن کل تیرآهن IPE16 به طول 6 متر برابر است با:

وزن کل تیرآهن = وزن بر متر × طول تیرآهن

وزن کل تیرآهن = 18.96 × 6 = 113.76 کیلوگرم

نکات مهم در استفاده از جدول وزن تیرآهن

برای محاسبه مقاطع فولادی مانند نبشی یا تیرآهن هنگام استفاده از جدول وزن، باید به این نکته توجه داشته باشید که این جدول بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی تهیه شده است و براساس این جداول است که قیمت نبشی یا تیرآهن محاسبه می‌گردد.

  • وزن تیرآهن در جدول بر اساس طول 1 متر محاسبه شده است. بنابراین، برای محاسبه وزن تیرآهن با طول مشخص، باید وزن هر شاخه تیرآهن با طول 1 متر را در طول تیرآهن ضرب کرد.
  • وزن تیرآهن در جدول بر اساس چگالی فولاد 7850 کیلوگرم بر متر مکعب محاسبه شده است. اگر چگالی فولاد در پروژه متفاوت باشد، باید وزن تیرآهن را با استفاده از فرمول محاسبه وزن تیرآهن محاسبه کرد.

نکات مهم در استفاده از جدول وزن تیرآهن

فرمول محاسبه وزن تیرآهن دوبل

تیرآهن دوبل، تیرآهن هاشی است که از جوش دادن دو تیرآهن IPB به یکدیگر ساخته می‌شود. برای ساخت مقاطع فولادی مانند وال پست منقطع، نبشی، تیرآهن راه و روش های مختلفی وجود دارند. این موارد در اهمیت قیمت این محصولات مثل قیمت وال پست منقطع نیز تاثیر گذارند. 

وزن تیرآهن دوبل برابر با دو برابر وزن یک تیرآهن IPB با همان مشخصات است.

فرمول محاسبه وزن تیرآهن دوبل به صورت زیر است:

در این فرمول، وزن یک تیرآهن IPB از جدول اشتال قابل استخراج است.

وزن تیرآهن دوبل = 2 × وزن یک تیرآهن IPB

به عنوان مثال، اگر وزن یک تیرآهن IPB با مشخصات 180 × 250 × 12 برابر با 1000 کیلوگرم باشد، وزن تیرآهن دوبل با همان مشخصات برابر با 2 × 1000 = 2000 کیلوگرم خواهد بود.

لازم به ذکر است که این فرمول تنها برای تیرآهن‌های دوبل با مشخصات استاندارد قابل استفاده است. در مواردی که تیرآهن‌های دوبل با مشخصات غیر استاندارد تولید می‌شوند، باید وزن آن‌ها به صورت تجربی یا با استفاده از نرم‌افزارهای محاسبه سازه تعیین شود.

سخن پایانی

جدول وزن تیرآهن یک جدول مرجع است که وزن هر شاخه تیرآهن با طول مشخص را نشان می دهد. این جدول بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی تهیه می شود و برای محاسبه وزن تیرآهن در پروژه های عمرانی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

02168517000